Świadczenia dla rodzin a Brexit. Wyjaśniamy jak to działa

Koordynacja świadczeń rodzinnych i świadczenia wychowawczego po wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej – jak to wygląda w praktyce? Co się zmienia po zakończeniu okresu przejściowego, który nastąpił 31 grudnia 2020 r.? Wyjaśniamy.
Zgodnie z zapisami Umowy o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii, prawo Unii Europejskiej, w tym przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, znajdzie zastosowanie do obywateli UE, obywateli Wielkiej Brytanii i innych osób (członkowie rodzin, osoby pozostałe przy życiu, obywatele państw trzecich), które z końcem okresu przejściowego nieprzerwanie będą znajdować się w sytuacji dotyczącej jednocześnie państwa członkowskiego i Zjednoczonego Królestwa.

Co to oznacza w praktyce? Jeżeli członek rodziny rozpoczął przebywanie na terytorium Wielkiej Brytanii przed zakończeniem okresu przejściowego, który nastąpił z dniem 31 grudnia 2020 r. i przebywa tam nadal, a pozostali członkowie rodziny zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w sprawie świadczeń rodzinnych oraz świadczenia wychowawczego (świadczenia „500+”) nieprzerwanie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

Uwaga! Wnioskodawca jest zobowiązany do poinformowania organu prowadzącego postępowanie w sprawie świadczeń rodzinnych oraz świadczenia wychowawczego o zmianach mogących mieć wpływ na prawo do tych świadczeń – również w przypadku, kiedy postępowanie zostało już zakończone i świadczenia są wypłacane. Taką istotną zmianą jest także powrót do kraju po zakończeniu zatrudnienia w Zjednoczonym Królestwie.

Przykłady z życia wzięte:

Przykład 1: Żona obywatela polskiego, który zamieszkiwał i pracował w Wielkiej Brytanii w dniu zakończeniu okresu przejściowego (31 grudnia 2020 r.) i pozostaje w niezmienionej sytuacji, składa w lutym 2021 r. wniosek o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego na dziecko.
W sprawie złożonego wniosku znajdują zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, zatem rozstrzygnięcie w sprawie zostanie wydane przez wojewodę na podstawie regulacji unijnych.

Przykład 2: W styczniu 2021 r. wnioskodawczyni pobierająca „500+”, której mąż pracował w Wielkiej Brytanii składa oświadczenie, że od 10 stycznia 2021 r. mąż powrócił do Polski i nie pobiera brytyjskiego zasiłku dla bezrobotnych. Składając nowy wniosek o „500+” w marcu 2021 r., wnioskodawczyni oświadcza, iż od 27 lutego 2021 r. mąż znowu podjął zatrudnienie na terytorium Wielkiej Brytanii.
W sprawie nowego wniosku nie będą miały zastosowania przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, gdyż nastąpiło przerwanie okresu, o którym mowa w umowie wyjścia, a zatem właściwym do rozpatrzenia sprawy będzie urząd gminy, w którym złożono wniosek, wyłącznie na podstawie regulacji krajowych.